Brouwerij St Bernardus

Begin de jaren 1900 vluchtten de Trappisten van de Catsberg (Mont des Cats) naar Watou. Ze namen er hun intrek in boerderij ‘Patershof’ (ook wel gekend als ‘Courtewyle’), op een boogscheut van de huidige brouwerij. De boerderij werd omgedoopt tot ‘Réfuge de Notre Dame de St.Bernard’. Réfuge is dan ook het Franse woord voor een toevluchtsoord. De reden voor hun verhuis? In Frankrijk moesten ze belastingen betalen op hun opbrengsten en in België was dat nog niet het geval. De geestelijken zullen er kaas maken.

Tussen 1930 en 1934 verbeterde de houding tegenover de geestelijken in Frankrijk. De paters van Mont Des Cats besloten hun activiteiten terug te trekken uit België en terug te keren naar Frankrijk. De kaasmakerij werd overgenomen door Evariste Deconinck. Later werd de Réfuge verkocht aan het OCMW van Brugge.

Tussen 1934 en 1946 bouwde Deconinck de kaasmakerij verder vanuit de huidige guesthouse ‘Brouwershuis’ aan de Trappistenweg. De kaas werd verkocht onder de merknaam ‘St.Bernard Watou’ en ‘Port Salut de Watou’.

Kort na de tweede wereldoorlog kreeg Evariste Deconinck de vraag van de trappisten van Westvleteren om hun trappistenbieren te commercialiseren en te brouwen onder licentie. De oorspronkelijke licentie overeenkomst werd getekend voor een periode van 30 jaar. De brouwmeester Mathieu Szafranski (van Poolse afkomst) verhuisde mee en bracht naast de knowhow, ook de recepten en de befaamde St.Sixtus gist mee. Er werd een nieuwe brouwerij opgetrokken naast de kaasmakerij. In 1959 werd de kaasmakerij verkocht, althans de installatie en de merknaam werd overgelaten aan de melkerij St.Bertinus in Poperinge, later opgaande in de groep Elvapo. In 1986 nam Belgomilk deze activiteiten over. Begin de jaren zestig stapte de man van Bernadette Deconinck (dochter van Evariste), Guy Claus, in de brouwerij en werd opnieuw onderhandeld met de abdij van Westvleteren om de licentie overeenkomst te hernieuwen. Dit gebeurde in 1962 voor een nieuwe periode van 30 jaar, dus tot 1992.

In 1992 kwam een einde aan de overeenkomst omdat de Trappistenbouwerijen beslist hadden de kwalificatie "Authentic Trappist Beer" enkel nog toe te kennen aan bieren gebrouwen binnen de muren van de abdijen. Vanaf dan werden de bieren verkocht onder de merknaam ‘St.Bernardus’. Verder was deze periode er vooral één van onzekerheid en een nogal moeilijke zoektocht om een goede doorstart te maken van de brouwerij onder de nieuwe merknaam.

In 1998 nam Hans Depypere de brouwerij over. Langzaam maar gestaag zette Hans de brouwerij terug op de rails. Onder zijn bewind evolueerde de brouwerij op twintig jaar tijd van een paar duizend hectoliters tot circa 40 000 hectoliters verkoop (2017). Er waren hiertoe heel wat investeringen nodig met als voorlopig eindpunt de opening van een volledig nieuwe vleugel in 2018, waar ruimte is voor extra magazijnen, een nieuwe brouwerijwinkel, feest-, congres-, en seminariezalen, nieuwe ontvangstruimte voor de brouwerij rondleidingen en als klap op de vuurpijl een indrukwekkende 360° rooftop bar annex degustatieruimte, met de welluidende naam ‘Bar Bernard’.